Scroll down for english version

Al heel lange tijd wordt foam veel toegepast als bindmateriaal voor vliegen. Landinsecten zoals torretjes, mieren en sprinkhanen worden regelmatig gebonden waarbij foam als bindmateriaal wordt gebruikt. Ook streamers die op het water gevist worden of net eronder, kunnen worden gebonden met foam. Het grote voordeel is natuurlijk het drijfvermogen dat toe wordt gevoegd aan de vlieg. De vlieg hoeft nauwelijks nog te worden behandeld want het foam drijft dusdanig dat de vlieg niet meer zinkt. Mits je het juiste foam gebruikt want er zijn ook soorten met een open structuur die zich volzuigen met water waardoor het drijvend vermogen weer afneemt.

Zelf pas ik foam echter zelden toe in mijn kunstvliegen. De reden daarvoor is dat ik het vaak te dik en te grof vind om een fijne kunstvlieg van mee te binden. De foam die gewoonlijk verkrijgbaar is in allerlei knutselwinkels/hobbyshops is meestal 2mm dik en dat vind ik veel te dik om een fragiel vliegje van te binden.
Al enige jaren kijk ik door de lens van mijn camera naar allerlei insecten en wanneer ik het vergelijk met de vliegen waarmee wij vissen, dan valt mij op hoe fragiel de echte insecten zijn en hoe grof soms de imitaties waarmee wij vissen. Ik ben dan ook in de loop van de jaren mijn vliegen steeds dunner gaan binden. Less is more, en zo ook is het met foam. Dat dikke foam zorgt al snel voor een bulk aan materiaal en daar kon ik maar niet aan wennen.
Na weer eens wat zoeken op internet vond ik dun foam van 1mm dik, wel in enkele vreselijke kleuren maar het leek me de moeite waard om weer eens te proberen.
Na wat extended body’s binden en wat uitproberen om dit op de (voor mij) juiste manier te doen, was het eindresultaat een mooie body voor de steenvlieg. Het foam heb ik vooraf geverfd met een acryl verf. Door twee kleuren toe te passen zijn erg mooie kleurverlopen op het foam te maken en door te mengen kan je met enkele kleuren precies de kleur maken die bij jou vlieg past. Dit heeft zo zijn voordelen ook al is het bewerkelijk.
Om een extended body te kunnen binden heb ik diverse methoden geprobeerd met naalden, pennen, naald met opgesoldeerde strip maar uiteindelijk is er nog een nieuw product door ontstaan, de extended body pin. Op een platte gepolijste strip die taps toeloopt bind ik de body, kijk voor uitleg de video.
Veel lijfjes van vliegen zijn niet rond maar enigszins afgeplat, hierdoor heb ik voor de platte strip gekozen zodat deze vorm er vanzelf al enigszins in ontstaat met het binden.

Tijdens een workshop bij HOFF, waar we met dit foam aan de slag gingen om de steenvlieg te binden, kreeg ik van een cursist (Flor bedankt!) een adres waar dit dunne foam in allerlei kleuren te verkrijgen is.
Het foam is heel dun (0,6-0,8mm) en heet flower foam of foamiran en is sinds een jaar of vijf op de markt, het wordt gebruikt om bloemen van te maken maar ook voor kostuums en andere versieringen.
De kracht van foamiran zit in de geringe dikte, je kunt het eenvoudig verwarmen waardoor je het met de hand kunt vormen door het uit te rekken en in te drukken waarbij het zijn zachtheid behoud. Het oppervlak wordt iets dichter, de open structuur van foam verdicht iets en het lijkt wel een beetje op zacht leer.
Ik ben begonnen met het binden van extended body’s voor de steenvlieg, eerst gewoon met het foam zonder het verwarmd te hebben maar later met de verwarmde variant en ik vind dat toch zijn voordelen hebben.
Het materiaal bind erg prettig vind ik. Omdat het als het ware wat taaier is geworden door het verwarmen, snijd de draad er minder scherp in en worden ook de segmenten die ontstaan iets minder bulky en bol.
Het verwarmen van het foam gaat prima met de strijkbout en er zijn ook kleine föhns voor te koop. Om het materiaal te verdichten zet ik de strijkbout op de stand voor zijde of nog iets hoger, dit werkt voor mij goed. Over het foam leg ik weer bakpapier en wanneer er tijdens het strijken stevig druk wordt uitgeoefend ontstaat een mooi stevig foam met een glad oppervlak.
Het foam kan je ook zonder bakpapier verwarmen, het smelt niet vast aan de strijkbout maar blijft er wel aan kleven als het te heet wordt. Wanneer je het foam erg sterk verwarmd is het makkelijker te vervormen, tijdens het afkoelen vorm je het foam door het met je handen te vormen en te rekken. Rollen op een vlakke ondergrond gaat ook goed en hierbij ontstaan mooie cilindrische vormen. Dit werkt het beste met kleine stukjes foam.
Deze cilindertjes kunnen goed worden toegepast voor lijfjes van midges en meivliegjes. Voor de meivliegen vond ik nog een oplossing om de lijfjes te kunnen voorzien van 2 of 3 staartfibers.
Door een stukje foam dubbel te vouwen en iets scheef in een stalen papierklem te plaatsen ontstaat er in de papierklem een taps toelopend buisje van foam. Het foam dat uit de klem steekt knippen we af en de overgebleven rand branden we weg met een aansteker. Het foam is nu als een taps toelopend buisje aan elkaar gesmolten. De microfibers die we als staartsprieten willen gebruiken houden we op gelijke lengte en de achterkant van de fibers smelten we aan elkaar. De aan elkaar gesmolten fibers doen we in het buisje van foamiran.
Door het foam met de fibers nu voldoende te verwarmen kunnen we er een heel fijn rolletje van draaien met fibers aan het uiteinde. Dit is perfect te gebruiken als extended body voor kleine meivliegjes.
Het is eigenlijk kinderlijk eenvoudig om met de juiste temperatuur en handelingen deze lijfjes te maken, al mislukt er ook opeens wel weer eentje helemaal. Hoe hoger de temperatuur en hoe harder je op het foam drukt, des te meer lucht verdwijnt er uit het foam en zal het uiteindelijk niet meer drijven, pas hier dus mee op.
Foamiran is in allerlei kleuren te verkrijgen, google maar eens op “foamiran” of op “flowerfoam” en je vind diverse webshops waar je alle kleuren kunt bestellen.

Foam explained

Foam has been widely used as a flytying material for a long time. Land insects such as beetles, ants and grasshoppers are regularly tied using foam as tyingmaterial. Also streamers that are fished on topwater or just below it can be tied with foam. The big advantage is of course the buoyancy that is added to the fly. The fly hardly needs to be treated because the foam floats in such a way that the fly no longer sinks. Provided you use the right foam, because there are also types with an open structure that absorb water, which reduces the buoyancy.

However, I rarely use foam in my flies. The reason for this is that I often find it too thick and bulky to tie a fine artificial fly. The foam that is usually available in all kinds of craftshops is usually 2mm thick and I find that much too thick to tie a fragile fly. For several years now I have been looking through the lens of my camera at all kinds of insects and when I compare it to the flies we fish with, I notice how fragile the real insects are and how bulky the imitations which we fish with. Over the years I have therefore started to tie my flies thinner. Less is more, and that’s the same with foam. That thick foam quickly creates a bulk of material and I just couldn’t get used to it. After some more searching on the internet I found thin foam of 1mm thick, in some terrible colors but it seemed worthwhile to try again.

After tying some extended bodies and trying to do this the (for me) right way, the end result was a nice body for the stonefly. I pre-painted the foam with an acrylic paint. By applying two colors, very beautiful color gradients can be made on the foam and by mixing you can make exactly the color that suits your fly with a few colors. This has its advantages, even if it is quite some work. To be able tying an extended body, I tried various methods with needles, pens, needle with soldered strip, but eventually a new product was created, the extended body pin. I tie the body on a flat tapered strip, watch the video for an explanation. Many flies’ bodies are not round but somewhat flattened, so I chose the flat strip, this shape of the foam body comes close to the natural.

During a workshop at HOFF, where we started working with foam tying the stonefly, I used thin prepainted (very beautifull and natural looking) foam that I had prepared at home for the stonefly. A participant (thank you Flor!) told me an address where this thin foam is available in all kinds of colors. The foam is very thin (0.6-0.8mm) and is called flower foam or foamiran and is on the market since +/- 2016, it is used to make flowers, but also for costumes and other decorations. The power of foamiran lies in its thickness, you can easily heat it and after that you can shape it by hand by stretching and pressing it as long as it is hot enough. The surface becomes slightly denser, the open structure of foam densifies slightly and the surface looks a bit like soft leather. I started tying extended bodies for the stonefly, first just with the foam without having it heated but later with the heated version and I think that has its advantages. I like the material very much. Because it has become a bit tougher due to the heating, the wire cuts less sharply in it and the segments that arise, become slightly less bulky. Heating the foam goes well with the iron and there are also small hairdryers available that do the job. Look for that on a hobby website that sells the flowerfoam. To heat the material I use the iron on settings for silk or slightly higher, this works well for me. I put baking paper over the foam again and when firmly press and slide on it with the iron, thin tough foam with a smooth surface is created.

You can also heat the foam without baking paper, it does not melt onto the iron but will stick to it if it gets too hot. When you heat the foam very strongly, it is easier to shape it, while cooling down you can shape the foam by pulling and stretching it with your hands. Rolling on a flat surface also works well, creating beautiful cylindrical shapes. This works best with small pieces of foam. These cylinders are very suitable for midges and mayfly bodies. For the mayfly I found a way to make bodies with 2 or 3 tail fibers. By folding a piece of foam and placing it in a steel paper clamp, a tapered tube of foam is created in the paper clamp. Trim the foam that protrudes the clamp and burn off the remaining edge with a lighter, just the same as can be done with a wingburner. The foam has now melted together as a tapered tube. Keep the microfibers we want to use as tails at the same length and melt the backends of the fibers together. Slide the fibers through the foamtube. By now sufficiently heating the foam with the fibers in it and role it with our fingers, we can turn it into a very fine roll with fibers at the end. This is perfect to use as an extended body for small mayflies. It is actually very simple to make these bodies with the right temperature and handling, although it can happen it suddenly fails completely, you need to do some practising. The higher the temperature and the harder you press on the foam, the more air will disappear from the foam and it will eventually no longer float, so be careful with this. Foamiran is available in all kinds of colors, just google “foamiran” or “flowerfoam” and you will find various webshops where you can order all colors.